Wmo voorzieningen
Op grond van de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) kunt u, bij het zoeken van een oplossing voor hulp vanwege ouderdom, ziekte of een beperking ondersteuning krijgen van de gemeente. Er wordt daarbij eerst gekeken naar wat redelijkerwijze verwacht mag worden van de cliënt zelf en zijn sociaal netwerk. Daarna wordt, als aanvulling, de cliënt in staat gesteld gebruik te maken van een voorziening. Een algemene voorziening is voor iedereen toegankelijk (bv een dagopvang of een boodschappendienst). Een maatwerkvoorziening wordt speciaal aan de cliënt toegekend (bv een traplift of een electroscooter).
Ondersteuning kan in natura worden geboden waarbij de voorzieningen gedetailleerd en uitgewerkt aan de cliënt worden aangeboden, maar er kan ook hulp worden geboden door het toekennen van een budget, een geldbedrag (Pgb: persoonsgebonden budget). Voor een Pgb moet de cliënt (of zijn ondersteuner of mantelzorger) zelf veel regelen. De facturen voor deze zorg worden via de SVB (Sociale Verzekeringsbank) aan de zorgverlener betaald op grond van een zorgcontract.
Voor veel Wmo voorzieningen geldt een eigen bijdrage regeling. Op grond van algemene regels en het persoonlijk inkomen van de cliënt wordt dan nagegaan wat de kostprijs van de voorziening is en welk deel daarvan als eigen bijdrage aan de cliënt in rekening wordt gebracht. De verantwoordelijke instantie voor de verrekening en inning is het CAK (Centraal Administratiekantoor).
Verantwoordelijk voor de uitvoering van de Wmo bij de gemeente Waalre is het CMD, het Centrum Maatschappelijke Deelname. Taken en werkwijze van het CMD liggen vast in Verordeningen en Uitvoeringsbesluiten waarover het CMD de burgers nader kan informeren. Anders dan het vroegere Wmo-loket werkt het CMD voor de burgers van Waalre vaak met afspraken en gesprekken aan huis, de zgn. “keukentafelgesprekken”. Die gesprekken vormen de basis van verdere hulpverlening. Voor specialistische hulp kan het CMD terugvallen op het Plusteam, een groep deskundigen en consulenten die ofwel zelf de zorg, de hulp of de begeleiding te hand neemt ofwel de juiste oplossing contracteert. Het Plusteam werkt voor de gemeenten Waalre en Geldrop-Mierlo.
Begeleiding
Begeleiding is hulp in het dagelijks leven om zo zelfstandig mogelijk te kunnen leven. Voorbeelden zijn: hulp aan huis bij praktische zaken zoals gesprekken, contacten en communicatie, zelf de regie voeren en dagbesteding in groepsverband. Deze extramurale begeleiding, d.w.z. buiten de instellingen, is nu ook van de AWBZ naar de Wmo overgeheveld. De gemeente kan op deze manier de eigen kracht en mogelijkheden van burgers en hun sociale netwerk aanspreken en maatwerk in de directe omgeving realiseren. Ook kan de gemeente verbindingen leggen met andere Wmo voorzieningen en andere gemeentelijke domeinen, zoals re-integratie, de bijstand of het woonbeleid. Zo wordt de begeleiding meer doelmatig en effectief georganiseerd.
Veel begeleiding vindt in onze gemeente plaats in algemene voorzieningen waarvoor de gemeente subsidieert (buurthuizen, dagopvang etc.). Ook de vrijwilligersorganisatie LIAC en Vrijwilligers Waalre zijn in onze gemeente actief naast professionele begeleiders van het CMD.
Jeugdhulp
Ieder kind heeft het recht om uit te groeien tot een gezonde en evenwichtige volwassene. Dat gaat niet altijd vanzelf. Soms is er hulp nodig voor het kind of de jongere, soms ook voor het hele gezin. Al die soorten hulp bij elkaar noemen we Jeugdzorg is bedoeld voor kinderen tot 18 jaar met ernstige opvoeding- en opgroeiproblemen, en voor hun ouders of opvoeders. In het verleden beoordeelden allerlei (jeugdzorg)instanties een verzoek om hulp. Ouders en minderjarigen met problemen wisten daardoor niet goed waar ze terecht konden. Sinds 2015 is onze gemeente verantwoordelijk.
In geval van een hulpvraag wordt, zoals gebruikelijk in de zorg, eerst gekeken naar wat verwacht mag worden van de jeugdige en zijn netwerk voordat de gemeente in actie zal komen met een zorgplan. Jeugdhulp kent verschillende voorzieningen: informatie, consultatie en advies, lichte pedagogische hulp en kort durende cliëntondersteuning. Zie ook www.rijksoverheid.nl/jeugdhulp
De hulpvraag kan op verschillende manieren binnenkomen: via de (huis)arts of via het CMD, het ‘zorgloket’ van de gemeente. Artsen kunnen direct doorverwijzen naar hulpverleners. Het CMD zal in de meeste gevallen contact opnemen met het ‘Plusteam’. Het Plusteam is een gespecialiseerd samenwerkingsverband voor zorgvragen van de gemeenten Geldrop-Mierlo en Waalre. Op basis van een zorgplan zal de gemeente een indicering en een beschikking opstellen en via het Plusteam gespecialiseerde zorg inkopen.
Vrijwilligers
Het LIAC, Centrum voor Vrijwillige Dienstverlening, kan rekenen op de inzet van vele vrijwilligers die hand- en spandiensten verrichten, met als doel om ouderen, chronisch zieken, mensen met een beperking en mantelzorgers zo goed mogelijk te ondersteunen.
Het LIAC is een onderdeel van GOW Welzijnswerk en organiseert in Waalre de volgende vormen van vrijwillige diensten:
- Begeleid vervoersdienst
- Klussendienst
- Boodschappendienst
- Thuisadministratie, ondersteuning en belastinginvulling
- Seniorenvoorlichting/Adviserend Huisbezoek
- Vrijwillige thuiszorg
- Woonadvisering
- Mantelzorgondersteuning
De diensten zijn gratis, maar voor de dienst begeleid vervoer en de klussendienst wordt een kleine vergoeding gevraagd. Het LIAC werkt nauw samen met het CMD van de gemeente Waalre. Zie ook www.vrijwilligerswaalre.nl
Mantelzorgers
Mantelzorgers zorgen onbetaald en vaak langdurig voor zieke familieleden of vrienden. Mantelzorgers kiezen er niet voor om te gaan zorgen: het overkomt hen, omdat ze een emotionele band hebben met degene die zorg nodig heeft. Dat is een verschil ten opzichte van vrijwilligerszorg. Mantelzorgers zorgen soms 24 uur per dag, kunnen hier niet zomaar mee stoppen en verrichten soms verpleegkundige handelingen.
Mantelzorgers zijn onmisbaar in onze samenleving en verdienen ondersteuning en hulp. 2,6 Miljoen volwassenen Nederlanders verlenen meer dan acht uur per week en/of langer dan drie maanden mantelzorg. Mantelzorg kan intensief zijn, vooral naast een baan. Ruim 70% van de mantelzorgers tussen de 18 en 65 jaar heeft naast de zorgtaken ook betaald werk. Circa 450.000 mantelzorgers voelen zich zwaar belast of overbelast.
Op basis van de Wmo 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de ondersteuning van mantelzorgers van hun inwoners. De gemeente Waalre ondersteunt mantelzorgers met bijvoorbeeld (tijdelijke) overname van de zorg door een vrijwilliger of beroepskracht (respijtzorg of dagbestedingprojecten). Ook kunnen mantelzorgers in aanmerking komen voor een blijk van waardering.
Het CMD van de gemeente kan informatie geven over het programma van mantelzorgondersteuning. Mezzo is de landelijke vereniging die opkomt voor iedereen die zorgt voor een ander (www.mezzo.nl).
Werk & Inkomen
Werk en Inkomen is een verzamelnaam voor veel regelingen in het sociale domein waarmee burgers te maken kunnen krijgen. Het gaat om bestaande wetten en verordeningen zoals de WW en maar ook om nieuwe of vervangende wetten zoals de Participatiewet van 2015.
Er is veel documentatie beschikbaar op websites zodat we hier kunnen volstaan met een kort overzicht.
Mensen (met arbeidsvermogen) zijn op hun best als ze met werk kunnen deelnemen aan de maatschappij. De maatschappij functioneert het best als zoveel mogelijk mensen er met werk aan deelnemen. Uitgangspunt is steeds de eigen kracht van mensen en ondersteuning door de overheid waar nodig. Maximale arbeidsparticipatie betekent dan dat mensen worden gestimuleerd om aan het werk te blijven of nieuw werk te vinden. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor mensen die kunnen werken maar daarbij ondersteuning nodig hebben. Als werken onmogelijk is, zorgt de overheid voor inkomen.
Bijstand is er voor mensen die niet genoeg inkomen of vermogen hebben om in hun levensonderhoud te voorzien en ook niet in aanmerking komen voor een andere uitkering. Met een bijstandsuitkering kunnen zij de periode overbruggen totdat zij weer betaald werk vinden. Ook met een laag inkomen kan er een gedeeltelijk recht zijn op een bijstandsuitkering. De gemeente helpt bij het vinden van geschikt werk en zorgt voor een uitkering als dat nodig is.
Het UWV is de instantie die de regelingen vanuit werknemersverzekeringen (werkeloosheidsuitkeringen bv.) uitvoert en ‘poortwachter’ is voor de bijstandsregelingen. Aanvragen voor bijstand worden altijd door het UWV behandeld.
De gemeente Waalre heeft de uitvoering van de bijstandsregelingen (dus na acceptatie door het UWV) gedelegeerd aan Centrumgemeente Eindhoven. Het CMD van de gemeente Waalre zal in voorkomende gevallen naar Eindhoven (UWV of Gemeente Eindhoven) verwijzen.
Bijzondere bijstand
Bijzondere bijstand is een eenmalige uitkering waarmee extra kosten of hoge kosten die noodzakelijk zijn betaald kunnen worden. Ook moeten die kosten niet door een andere regeling worden vergoed. Bijzondere bijstand is niet bedoeld voor alledaagse kosten, zoals huur, gas, water en licht en ook niet voor verzekeringspremies die u vrijwillig betaalt.
Voorbeelden van extra uitgaven die (gedeeltelijk) worden vergoed:
- eigen bijdrage voor rechtshulp;
- alarm- en maaltijdvoorziening voor ouderen;
- kosten van bewindvoering;
- eigen bijdrage voor geestelijke gezondheidszorg.
Bijzondere bijstand is er voor alle burgers van Waalre, dus niet alleen voor inwoners met een inkomen op bijstandsniveau. Zo is het mogelijk dat in bepaalde gevallen niet de volledige, maar een gedeeltelijke vergoeding betaald wordt. Er geldt wel een grens voor het vermogen.
Overig
Er zijn meer zaken die met Werk en Inkomen te maken hebben en waarin Waalre rechtstreeks of zijdelings is betrokken:
- werkgevers zorgen voor extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking
- loonkostensubsidie: voor mensen die niet het minimumloon kunnen verdienen
- beschut werken voor mensen die begeleid moeten worden
- kostendelersnorm: een beperking van de stapeling van uitkeringen binnen de huishouding
- tegenprestatie: de mogelijkheid onbetaalde maatschappelijke werkzaamheden op te leggen
- studietoeslag: toeslag voor studerende jongeren met een arbeidsbeperking
- inkomenstoeslag: voor mensen met langdurig laag inkomen zonder zicht op verbetering.
GGZ en verslavingszorg
Ruim 4 op de 10 Nederlanders krijgen in hun leven te maken met psychische problemen. De overheid wil dat mensen met psychische problemen passende hulp krijgen via de huisarts, basis GGZ of gespecialiseerde GGZ. Daarnaast wil de overheid dat mensen met wat zwaardere psychische aandoeningen dichter bij huis een behandeling kunnen krijgen. Vrijwillige of onvrijwillige opname in een psychiatrische instelling (GGZ-instelling) moet een laatste keus zijn.
De gemeente heeft te maken met psychische zorg voor burgers vanuit de Jeugdwet en vanuit de Wmo . Daarnaast is er zorg die wordt geregeld in de AWBZ en zorg vanuit de Zorgverzekeringswet.
Verslavingszorg is een gespecialiseerde vorm van geestelijke en lichamelijke gezondheidszorg. Verslavingsproblemen bestaan uit gebruik en misbruik van – en de verslaving aan – nicotine, alcohol, drugs, slaap- en kalmeringsmiddelen en gokken. De laatste vijfentwintig jaar worden er meer mensen met drugsverslaving dan met alcoholverslaving behandeld. In Nederland zijn ongeveer vijftien instellingen voor gespecialiseerde verslavingszorg.
Burgers van Waalre die GGZ-zorg of verslavingszorg nodig hebben kunnen via het CMD naar het Plusteam verwezen worden voor een plan en een behandeling. Ook de huisarts of medisch specialist kan doorverwijzen naar instellingen in de regio die een plan kunnen opstellen en een behandeling kunnen starten.
De hulpvraag kan op verschillende manieren binnenkomen: via de (huis)arts of via het CMD, het ‘zorgloket’ van de gemeente. Artsen kunnen direct doorverwijzen naar hulpverleners. Het CMD zal in de meeste gevallen contact opnemen met het ‘Plusteam’. Het Plusteam is een gespecialiseerd samenwerkingsverband voor zorgvragen van de gemeenten Geldrop-Mierlo en Waalre. Op basis van een zorgplan zal de gemeente een indicering en een beschikking opstellen en via het Plusteam gespecialiseerde zorg inkopen.
Bewaren